Grusze na pl. Wolności w Łodzi

30 lipca 2021

Projekt przebudowy placu Wolności przewiduje gruntowną zmianę filozofii, czym powinien być plac miejski w XXI wieku. Założenie jakie przyświecało procesowi projektowemu to stworzenie miejsca, które będzie nie tylko pełniło rolę miejsca spotkań mieszkańców, ale też przestrzeni, która będzie zmieniała definicję jak powinna funkcjonować przestrzeń publiczna w dobie nowych wyzwań klimatycznych.

Plac po blisko stu latach zostanie przywrócony osobom pieszym i będzie stanowił godny początek ul. Piotrkowskiej. W ramach inwestycji zostanie całkowicie przebudowana płyta placu tak aby wpisywała się w estetykę ul. Piotrkowskiej.

– Czas na Plac Wolności. Konsekwentnie zmieniamy przestrzenie betonowe w zielone. Sadzimy rośliny tam, gdzie dotychczas nie było w ogóle zieleni. Plac Wolności przejdzie spektakularną metamorfozę, jesteśmy na etapie odbioru projektu wykonawczego. W ciągu kilkunastu najbliższych dni zostanie ogłoszony przetarg na roboty budowlane. Jeśli nic nie stanie na przeszkodzie to jeszcze w tym roku rozpoczną się tu prace. Plac Wolności stanie się Miejskim Salonem pełnym zieleni. Zasadzimy tu 64 piękne, 8-metrowe drzewa – będą to klony oraz grusze. Wśród kilku tysięcy krzewów będą hortensje, irgi błyszczące, wierzby purpurowe. Plac Wolności to będzie nowa przyjazna przestrzeń rekreacji, to tu będzie można przyjść z kocykiem i odpocząć pośród kwiatów, traw ozdobnych i bylin. Zieleń będzie służyła nie tylko wypoczynkowi, ale także klimatowi, drzewa dadzą cień, a trawniki i gazony zatrzymają wodę – mówi Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi.

Nowy Plac Wolności będzie również przestrzenią do działań artystycznych, ale także będzie tu można organizować okolicznościowe jarmarki. Budki czy kioski handlowe będą mogły stanąć wokół pomnika Kościuszki oraz pod elewacjami kamienic. W tych miejscach zostaną wyprowadzone przyłącza prądu dzięki czemu prowadzenie mikro-działalności nie będzie stanowiło problemu. Przebudowany plac Wolności będzie współgrał ze zrewitalizowanym Starym Rynkiem i Parkiem Staromiejskim. Ruch samochodów zostanie ograniczony wyłącznie do służb miejskich oraz mieszkańców i najemców lokali użytkowych.

– Ruch kołowy zostanie przerzucony na północną stronę placu. Ten zabieg uniemożliwi tramwajom zawracanie na pl. Wolności, dlatego wybudujemy prawoskręt z ul. Nowomiejskiej w Północną do krańcówki w parku Staromiejskim. Chcę podkreślić, że to nie koniec zmian przy pl. Wolności. W sierpniu wystartują prace budowlane przy odnowie zabytkowej kamienicy pod numerem 2. Chcę zaznaczyć, że to pierwszy etap modernizacji zabytkowej kamienicy. W tym roku odnowimy fasadę oraz prześwit bramowy. Pracom konserwatorskim poddane zostaną detale architektoniczne i sztukateria. Uzupełnimy ubytki w ścianach oraz w stolarce. Wymienimy okna i zabezpieczymy balkony. W prześwicie bramowym i podwórku pojawi się nowa nawierzchnia. Na pl. Wolności pojawi się zupełnie nowe przejście, którym będzie można dojść do powiększonego Pasażu Róży – dodaje prezydent Hanna Zdanowska.

Tak duża przestrzeń została zorganizowana w kilka połączonych ze sobą mniejszych przestrzeni:

pierścienia komunikacyjnego wokół całego placu, który będzie pełnił rolę pasażu łączącego ulice: Pomorską, Legionów, Nowomiejską i Piotrkowską. To tutaj będzie się odbywała aktywność związana z przemieszczaniem się osób pieszych, rowerzystów, tutaj będą mogły być zlokalizowane ogródki gastronomiczne.
wewnętrznego forum, które będzie pełniło rolę głównego placu z pomnikiem Tadeusza Kościuszki w centralnym punkcie oraz fontanną posadzkową stanowiącą wejście do ulicy Piotrkowskiej.
Północna część placu będzie stanowiła zmodernizowany węzeł komunikacyjny dla ruchu tramwajowego i autobusowego. W tym miejscu powstaną cztery przystanki przystosowane do obsługi wszystkich relacji, gwarantując pasażerom pełną przesiadkowość w każdym kierunku.
przy ulicy Pomorskiej powstaną dwa niewielkie place, stanowiące kameralne wnętrza dedykowane małej gastronomii lub niewielkim wydarzeniom.

– Plac Wolności (pierwotna nazwa „Rynek Nowego Miasta”) doczekał się gruntownej modernizacji. Ale to nie będzie zwykła odnowa- to będzie przestrzeń nowoczesna, funkcjonalna, przyjazna, bezpieczna, a przede wszystkim zielona. Ta inwestycja uzupełni doskonale zmiany, jakie zachodzą w naszym mieście. Plac wytyczony został w 1823 roku jako rynek zakładanej wówczas osady sukienniczej „Nowe Miasto”, na skrzyżowaniu traktu piotrkowskiego biegnącego z północy na południe i ul. Średniej (obecnie ul. Pomorska i ul. Legionów) biegnącej ze wschodu na zachód. Nadano mu kształt regularnego ośmiokąta foremnego. Dla odróżnienia od pierwotnego rynku położonego ok. 450 m na północ, był nazywany Rynkiem Nowego Miasta. W 1863 roku północny odcinek traktu piotrkowskiego, od Rynku Nowego Miasta do Starego Rynku został przemianowany na ul. Nowomiejską, natomiast ulica wychodząca na zachód otrzymała nazwę Konstantynowskiej. „Nowe Miasto” otaczały z czterech stron: ulice Zachodnia, Północna, Wschodnia i Południowa. W centrum rynku usytuowano miejskie targowisko. Przy rynku w 1827 roku wybudowano Ratusz Miejski oraz kościół ewangelicki Św. Trójcy (pierwsze reprezentacyjne budynki Łodzi). W 1857 roku powstał budynek szkoły powiatowej (obecnie Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne). W 1898 roku na Rynek Nowego Miasta dotarła komunikacja tramwajowa, a targowisko zostało przekształcone w reprezentacyjny plac miasta. W 1918 roku, w chwili odzyskania przez Polskę niepodległości, rynek został przemianowany na plac Wolności. W roku 1930, pośrodku placu postawiono pomnik Tadeusza Kościuszki – mówi Agnieszka Kowalewska-Wójcik, dyrektor Zarządu Inwestycji Miejskich w Łodzi.

Plac Wolności po przebudowie

Mała architektura

Plac uzyska znaczna liczbę nowych ławek, stojaków na rowery i oświetlenia, tablic informacyjnych i koszy na śmieci – w tym koszy do segregacji odpadów.

Wejście do muzeum kanału dętki otrzyma nowe zadaszenie w postaci w pełni klimatyzowanego pawilonu, co umożliwi całoroczne korzystanie z obiektu zarówno turystom jak i obsłudze.

Historyczny zdrój z rybami zostanie zlokalizowany przed wejściem do muzeum Archeologicznego i Etnograficznego i otrzyma nowy kamienny cokół nawiązujący kształtem do tego z początku wieku.

W osi ul. Piotrkowskiej zostanie zlokalizowana fontanna posadzkowa.

W pobliżu gmachu ratusza i muzeum farmacji zostanie zaprojektowana niewielki plac zabaw w formie oryginalnej wielofunkcyjnej konstrukcji. Plac zabaw będzie zarówno atrakcyjny dla dzieci jak i dla dorosłych.

Zieleń i woda

Plac będzie odbiciem aspiracji miasta do bycia zielonym i przyjaznym dla przyrody. Obecnie pusty plac zostanie zamieniony w niewielki park na którym wyrosną 64 dojrzałe klony oraz ozdobne grusze na wlocie ulicy Pomorskiej. Główne zieleńce zlokalizowane po południowej stronie placu będą stanowiły przestrzeń rekreacyjną – trawniki miejskie dobrane z wytrzymałych gatunków traw pozwalające na wypoczynek na trawie. Zieleńce zostaną obramowane efektownymi krzewami. W zieleńcach Od strony północnej placu oraz przy ulicy Pomorskiej powstaną ozdobne rabaty kwiatowe.

Na szczególną uwagę zasługują rozwiązania w zakresie radzenia sobie placu z wodą opadową. Cały plac został zaprojektowany w taki sposób, by był samowystarczalny w kwestii gromadzenia wody deszczowej.

Znaczna powierzchnia zieleńców została zaprojektowana w taki sposób, by pełnić rolę rezerwuaru – woda deszczowa nie będzie odprowadzania do kanalizacji deszczowej lecz będzie się gromadzić w specjalnie zaprojektowanym podłożu zieleńców. W mniejszych zieleńcach, aby zwiększyć ich wydajność zostały zaprojektowane tzw. „ogrody deszczowe” z roślinnością przyspieszającą odparowywanie wody opadowej.

Dzięki tym rozwiązaniom praktycznie cała woda opadowa z placu zostanie zatrzymana w przestrzeniach zielonych i będzie obciążać kanalizacji deszczowej. Będzie to pierwsze takie rozwiązanie na placu publicznym w takiej skali w Polsce.

Osoby niepełnosprawne

Cały plac został zaprojektowany z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych – mających zarówno problemy z poruszaniem się jak i ze wzrokiem. Również perony będą posiadały pełna dostępność do taboru niskopodłogowego.

Iluminacja:

Poza zasadniczym oświetleniem, na placu została zaprojektowana subtelna iluminacja pomnika Kościuszki, budynków otaczających plac oraz zieleni.

Ogrody deszczowe:

64 drzewa
ok 1 165 mkw. powierzchni muraw rekreacyjnych
1 570 mkw. powierzchni krzewów i bylin
115 mkw. powierzchni ogrodów deszczowych (skwery przy ul. Pomorskiej)
blisko 1 200 sztuk roślin cebulowych
Zróżnicowane gatunki wpływające na bioróżnorodność.

Retencja:

cały plac będzie samowystarczalny pod względem retencji, woda nie będzie odprowadzana do kanalizacji, a zieleń pełni funkcję rezerwuaru dla wody opadowej.

Komunikacja: